Monday, September 19, 2011

سونآي والنتاين آذربايجان


سونآي والنتاين آذربايجان
(31 شهريور هر سال)


يكي از دلايلي كه رسم و رسومات خوب يا بد غربي ها وارد فرهنگ ما مي شود عدم شناخت خودمان از پتانسيلهايي است كه داريم.آنچه كه خود يهترين و با مفهوم ترينش را داريم اما نمي دانيم.هيچكداممان هم گناهي نداريم .واقعا در كدام برنامه تلوزيوني يا كدام نشريه در مورد سوناي صبحت شده است. كدام پدر ومادري در اين مورد با جوانان و نوجوانان خود صبحت كرده اند ويا به بيان يهتر با اين قضيه اشنا هستند؟ قبول داريم كه قدرت رسانه غربي و نژاد پرست بيشتر است اما اصلي ترين قدرت آنها جهل وناداني ما مي تواند باشد . ما منكر زيبايي هاي والنتاين نيستيم وحتي والنتاين را غنيمتي براي مستحكم تر كردن عشق و دوستي مي دانيم اما ترحيح مي دهيم كه در اولويت اول ارانچه داريم استفاده كنيم. شايد بدانيد كه در اغلب كشورهاي داراي تمدن مانند ژاپن روز عشق خاص آن كشور وجود دارد و هر ساله گرامي داشته ميشود. در ادامه اين مقاله ميتوانيد با اين روز خاص كه والنتاين آذربايجان محسوب ميشود آشنا شويد. قدم اول آشنايي است . سوناي چيست؟ سوناي يك رسم ديرينه است. رسمي اسطوره اي و افسانه وار كه حتي قبل از ظهور اسلام تا به امروز پاس داشته است. گرچه به مرور زمان كم رنگ تر شده اما هنوز هم حداقل روستاهايي هستند كه اين رسم را برپا مي دارند. همانطور كه از اسمش برميايد بايد ربط كاملي به ماه داشته باشد. معمولا اغلب افسانه ها و اسطوره ها در فرهنگ ما آذربايجاني هاو كلا تورك ها به ماه مربوط است. ماه در اسامي، اعياد، و رسومات ما به طور كامل رخنه كرده و زيبايي افسانه وي به آنها داده است. سوناي شبي از سال است كه به اصطلاح به آن اعتدال پاييزي گفته ميشود. شبي كه روز و شب برابر ميشوند و ماه كامل ميشود. اين شب تقريبا شب آخر تابستان است. البته ممكن است جند روز زودتر يا ديرتر باشد همه اينها بستگي به كامل شدن ماه دارد. اما به هر حال ميتوان شب آخر تابستان را سوناي ناميد كه روز عشق در آذربايجان محسوب ميشود. در اصل اين شب مشابهات زيادي با جشن برداشت محصول در كشورهاي غربي دارد و در روستاها نيز به نوعي براي برداشت محصول استفاده ميشود اما همانگونه كه در كشور ما معمولا جشنهاي باستاني محكوم به فنا شده اند اين روزنيز هرساله بيشتر و بيشتر به سوي نابودي رفته است. در روستاها در اين شب بازيهاي خاصي انجام ميشود معمولا جوانان روستا با صدايي خاص كه به (آواوا) مشهور است همه را به ميدان روستا و براي شروع بازي دعوت ميكردند. در اين شب خاص ماه و خورشيد در زاويه ي 180 درجه قرار گرفته و هنگام غروب دقيقا برروي هم قرار ميگيرند.البته اين ديدار خيلي به سرعت اتفاق ميافتد و زياد به طول نمي انجامد. اين موضوع تا ابد ادامه دارد. از قديم اين اتفاق به يك نوع عشق تشبيه شده است. عشق ماه به خورشيد. عشقي كه تمامي ندارد و ابدي محسوب ميشود درست مانند عشقهايي كه در داستانهاي فولكلور آذربايجان همانند اصلي-كرم وجود دارد. عشقي كه حتي با سوخته شدن نيز تمامي نمي پذيرد.طبق اين افسانه عشق اين دو عاشق تمامي ندارد و تا ابد تكرار ميشود و ادامه ميابد. همه اين موارد و عناصر در داستانهاي ديگر ما همانند كوراوغلي نيز صادق هستند. چه ميتوانيم بكنيم؟ همان كارهايي كه در والنتاين انجام ميدهيم ميتوان در سوناي نيز انجام گيرد. نبايد انتظار داشته باشيم كه فعلا بازيهاي مخصوص آن روز همان طور كه در گذشته بوده، انجام گيرد. هر هدايايي باشد كه رنگ بوي عشق نيز داشته باشد. اين هدايا ميتواند از شمع، گل، عروسك و صنايع دستي گرفته تا يك كتاب متغيير باشد. اگر بتوانيد چيزي پيدا كنيد كه نشاني از ماه كامل داشته باشد كه سنگ تمام ميشود. كلا چيزهايي كه رنگ و بويي از ماه داشته باشند متناسب تر هستند. هديه بهانه اي براي مناسب است براي گرامي داشت اين روز و معرفي آن به ديگران از طريق ارسال اس ام اس و غيره. براي اطلاعات بيشتر رمان(آواوا) نوشته استاد ناصر منظوري كاملترين و شيرين ترين نوشته در مورد سونآي است. در مقدمه و بخش اول كتاب توضيحات كاملي در مورد اسطورهها و سوناي و كلمات كليدي داده شده و در بخش اصلي ميتوانيد رماني جذاب بر اساس اين موضوع بخوانيد. با خواندن اين رمان بر تمام جنبه ههي سوناي آگاه خواهيد شد. كتاب توسط انتشارات انديشه نو منتشر شده است.

No comments:

Post a Comment