Saturday, December 4, 2010

آذربایجان قادین آشیقلاری: آشیق پری ۱۸۴۷-۱۸۱۱

.اؤز آدلیملاریمیزی تانییاق

آذربایجان قادین آشیقلاری: آشیق پری(۱۸۴۷-۱۸۱۱)
      آشیق پری 1811 جی ایلده قاراباغین جبراییل بؤلگه سی نین مارالیان کندینده آنادان اولوب. ائییتمینی بیتیردیکدن سونرا آشیق شئعری ایله ماراقلانماغا باشلاییب. قیسا زامان ایچینده شان-شؤهرتی هر یانا یاییلیب و اؤز دؤورونون آشیقلاری نین دیقتینی اؤزونه چكمیشدیر. تخمینن 1830 ده شوشایا کؤچوب و عؤمرونون سونونا قدر بورادا یاشامیشدیر. 
   فیریدون بی كؤچرلی  اونون بیلیکلی، گؤزل بیر خانیم اولدوغونو یازیر. آشیق مجلیسلرینده بؤیوک حؤرمته صاحیب اولوب. شاعیرلر اونون گؤزللیگینی اؤز شئعیرلرینده وصف ائتمیشلر. 
      آشیق پری میرزا حسن بی میرزا ، کربلایی عبدوللا جانیزاده ، جعفرقولو خان نوا، محمد بئی آشیق، میرزه جان مددوف و س. آشیقلارلا و شاعیرلرله دئییشمیشدیر. بو دئییشمه لرین هامیسیندا اوغور قازانمیشدیر. 
     الیمیزده اساسن قوشمالاری وار. بو قوشمالار ساده و آنلاشیقلی بیر دیلله سؤیله نیلمیشدیر. آشیق پری تخمینن 1847 ایلده شوشا شهرینده وفات ائتمیشدیر. 
    آشیق پری آذربایجان قادین آشیقلاری نین سیمگه سینه دؤنوشه رك  "آشیق پری مجلیسی‌" گلنَگی ایله آنیلیر.
آشیق پری نین شئعرلریندن اؤرنكلر:

  ظالیم شجر داد الیندن 

  ظالیم شجر داد الیندن، 
  سن ها ناحاق قان ائیله دین. 
  ظولم ایله کؤنلوم شهرینی، 
  گؤر نئجه ویران ائیله دین. 

  سایمادین سولطانی، خانی، 
  ائیله ییبسن ناحاق قانی، 
  بادام کیمی نووجاوانی، 
  یئر ایله یئکسان ائیله دین. 

  نئجه قییدین گولزارینا، 
  پونهان کئچن ایقرارینا، 
  سالدین یوللار کنارینا، 
  دؤرد یانی آل قان ائیله دین؟ 

  پرینین دردی توغیاندی، 
  ساکین یئری مارالیاندی، 
  گولوم قؤنچه سینده یاندی، 
  بولبوللر افغان ائیله دی. 

مورشیدی-کامیلدن درسیمی آلدیم 
  مورشیدی-کامیلدن درسیمی آلدیم، 
  جان گؤتوروب بو مئیدانا گلمیشم. 
  مورغی-سمندرین آشیناسییام، 
  اود توتوبان یانا-یانا گلمیشم. 

  موختصر، نه دئییم، ناشیسان، ناشی! 
  توتوبدور یاخانی عشقین آتاشی، 
  بو تعریفلر زنانه یاراشی، 
  حاق بیلیر کی، من مردانا گلمیشم. 

  پونهانیدا بیر آزاریم وار منیم، 
  گؤزلر یولدا، اینتیظاریم وار منیم، 
  او کلمه ندن خریداریم وار منیم، 
  سن صررافسان، من ده کانا گلمیشم. 

  زنبور اولار شاندا بئله مکاندا، 
  چوخ عاریفلر مانده گنجی-پونهاندا، 
  بولبول - آباداندا، بایقو - ویراندا، 
  عندلیبم، گولوستانا گلمیشم. 

  پریزاده ال گؤتورمز جانیندان، 
  درسین آلیب صاحیب کامال یانیندان، 
  کوللی-ایشین معریفتین کانیندان، 
  بزم ایچینده من فغانا گلمیشم. 

   نه یاتیبسان لحاف بستر ایچینده 
  نه یاتیبسان لحاف بستر ایچینده، 
  بیمارمیسان، ندیر بس حالین سنین؟ 
  عشقین مرضی نین من طبیبییم 
  بیان ائیله منه احوالین سنین. 

  ایسمی-شرعیفینیز دادا یئتیشسین، 
  مطلب آلیب هر مورادا یئتیشسین. 
  خالیق اؤزو بیر ایمدادا یئتیشسین. 
  حیفظینده ساخلاسین زاوالین سنین. 

  بار ایلاهیم گولزارینا قییماسین، 
  خسته اولان بیمارینا قییماسین، 
  شیرین-شیرین گؤفتارینا قییماسین، 
  باغیشلاسین قاشی-هیلالین سنین. 

  بیر مثلدیر: باغبان اولان بار چکر، 
 عندلیبین هم مئیلی گولزار چکر، 
  آللاهینا بنده آه و زار چکر، 
  غم چکمه، کامیلدیر کامالین سنین. 

  من پرییم، عشقه زارام نئیله ییم، 
  دردی-دیلدن خبردارام، نئیله ییم، 
  بوردان اورا اینتیظارام، نئیله ییم، 
  شفالانسین نوری-ووصالین سنین. 
 باختیم 
  نه مودتدیر بو غفلتدن، 
  اویانمیرسان، قارا باختیم. 
  چکدیردیگین اذیتدن، 
  اوسانمیرسان، قارا باختیم. 

  آتمیسان عوممانی-غمه، 
  گولونه ائتمیسن عالمه، 
  منی درده سالیب یئنه، 
  دایانمیرسان، قارا باختیم. 

  آخیتدین سئل تک قانیمی، 
  اوزموسن جاوان جانیمی، 
  آلمیسان آدو-سانیمی، 
  اوتانمیرسان، قارا باختیم؟ 

  یاشاییرام زحمت ایله، 
  چتینلیکله، ذیللت ایله، 
  سن پرییه حؤرمت ایله، 
  دولانمیرسان، قارا باختیم. 

  چاناقچی مولکوندن سفر ائله دیک، 
  چاناقچی مولکوندن سفر ائله دیک، 
  منه قنیم اولدو یوللار، آغلارام. 
  شجر گلدی، اوردو، شیکار ائیله دی، 
  تؤکر دیده لریم سئللر، آغلارام. 

 ناگاهاندان بؤیله دوشدوم درده من، 
  نئجه چکیم عشق اوزونه پرده من؟ 
  گؤزو یاشلی گلدیم تاغاوئرده من، 
  پریشان اولوبدور تئللر، آغلارام. 

  بیر شاه انداز شاهباریم گئدیبدیر، 
  کسیلیبدیر ایختییاریم، گئدیبدیر. 
  کؤکسو داغلی بیر تاواریم گئدیبدیر، 
  قورویوب لال اولوب دیللر، آغلارام. 
  بیر پری دیل آرامیندا قان آغلار، 
  چکیلیب سینمه دوگونلو داغلار، 
  اؤلوبدور بولبولوم، لال اولوب باغلار، 
  سارالیب-سووولوب گوللر، آغلارام. 

  دونیا، سنین اعتیبارین یوخ ایمیش 
   (میرزجانین وفاتی موناسیبتیله) 
  دونیا، سنین اعتیبارین یوخ ایمیش، 
  بیر خبر وئر، میرزجانی نئیله دین؟ 
  نئچه بئیلر ایله، نئچه خان ایله، 
  گؤفتاری خوش، اهلی-جانی نئیله دین؟ 

نئچه شهر اوستونه جنگ ائدیب ساواش، 
  جاری اولوب سئل یئرینه قانلی یاش. 
  فلک، ائتدین تاجی-تختینی تاراش، 
  نؤکر، ناییب، خانیمانی نئیله دین؟ 

  پوچ دونیا، سنده بیر یارانان هانی؟ 
  گونبگون آرتیردین شؤوکتی، شانی، 
  تیفلیسین ساغ الی، سردارین جانی، 
  ویران قویوب داغیستانی، نئیله دین؟ 

 او فلکدیر گؤیو، یئری داغلایان، 
  ازل شاد ائیله ییب سونرا آغلایان، 
  سینه سینده شئعر کیتابی باغلایان 
  صاحیبی-هوش، گؤوهر کانی نئیله دین؟ 

No comments:

Post a Comment