اخیرا آقای امید پارسانژاد در حاشیه مقاله ای که در سایت بی بی سی فارسی در مورد دریاچه ارومیه با عنوان «دریاچه ارومیه؛ محیط زیست هم در ایران امنیتی می‌شود؟» منتشر کرد، بدون ارائه هیچ مدرک و سندی مدعی شد که «گفته می‌شود در روزگار دور، دریاچه چنان خشک شده بود که مردم ارومیه با پای پیاده از بستر آن به تبریز می‌رفتند». سایت بی بی سی فارسی که همیشه مدعی انتشار اخبار موثق بوده و بارها اخبار مربوط به آزربایجان را با این توجیه که به دلیل عدم دسترسی به منابع موثق قادر به انتشار این اخبار نیستیم، بایکوت خبری کرده است؛ این بار بدون ارائه هیچ مدرک و سندی و حتی بدون آنکه هیچ بازه زمانی مشخصی برای این ادعای خود بیاورد که این حادثه مورد ادعا در چه سالی یا حداقل در چه قرنی رخ داده است، به صورتی کاملا مبهم شایعه ای را که اخیرا توسط برخی رسانه های نزدیک به حکومت ایران تبلیغ می شود را به عنوان تاریخچه دریاچه ارومیه آورده است.
در اینجا برای اینکه نشان دهیم این ادعا به هیچ وجه نمی تواند درست باشد، یک واقعیت عینی و موجود را که چنین فرضیه ای را از اساس باطل می کند، مورد بررسی دقیقتر قرار می دهیم. به دلیل غلظت بالای نمک در آب دریاچه ارومیه، تنها موجود زنده ای که در این دریاچه زندگی می کند، جانداری است سخت‌پوست، به نام آرتمیا، که در آب‌های شور زندگی می‌کند. آرتمیا در صنایع پرورش میگو و ماهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر اساس اسناد علمی اولین گزارش مکتوب علمی درباره آرتمیا متعلق به آرتمیای دریاچه ارومیه در بیش از هزار سال پیش یعنی سال ۹۸۲ میلادی می‌باشد که در کتاب حدود العالم به ثبت رسیده‌است. دریاچه ارومیه، یکی از غنی‌ترین منابع آرتمیا در جهان به شمار می آید که با نام علمی «آرتمیا اورمیانا» شناخته می شود. گونه های دیگری از آرتمیا در دریاچه های شور دیگری در جهان هم یافت می شوند ولی این گونه از سخت پوستان در آب های آزاد و اقیانوس ها وجود ندارند و تنها در آب های دریاچه های شور زندگی می کنند.
وجود و حیات امروزی آرتمیا در دریاچه ارومیه، به تنهایی ثابت می کند که نه تنها این دریاچه در هیچ مقطعی از تاریخ حیات خود، از لحظه پیدایش اولیه تا به امروز، هرگز به طور کامل خشک نشده است، بلکه نشان می دهد که درجه غلظت نمک در آب این دریاچه هم هیچگاه از آستانه تحمل این موجودات زنده فراتر نرفته است، چون در غیر اینصورت، امروز باید دریاچه ارومیه هم مانند بحرالمیت فاقد هر موجود زنده ای می بود. زیرا اگر دریاچه ارومیه حتی یکبار هم، در طول تاریخ حیاتش، به طور کامل خشک شده بود و یا حتی سطح آب آن به قدری کاهش یافته بود که در نتیجه افزایش بیش از حد غلظت نمک در آب دریاچه، ادامه حیات برای آرتمیا غیرممکن می گشت و نسل این موجودات زنده منقرض می شد، دیگر هرگز حیات نمی توانست به طور طبیعی به این دریاچه برگردد، حتی اگر در سالهای بعد، بارش باران دوباره این دریاچه را پر آب می کرد.
این دلیل علمی و منطقی ساده و در عین حال محکم به خوبی نشان می دهد که مدعیان فرضیه خشک شدن دریاچه ارومیه در روزگار دور، نه تنها دلیل و سند تاریخی قابل ارائه ای برای ادعای خود ندارند، بلکه حتی زحمت یک تحقیق جامع و همه جانبه علمی، بر مبنای داده های زیست شناسی و زمین شناسی، را هم به خود نداده اند. لذا می توان گفت که این ادعا تنها یک شایعه با اغراض سیاسی خاص می باشد که هدفش کاهش واکنش مردم آزربایجان به بی توجهی مسئولان حکومتی در صورت بحرانی تر شدن وضعیت این دریاچه و یا احیانا خشک شدن کامل آن می باشد.
مراجع:
No comments:
Post a Comment