Monday, April 4, 2011

Urmulu bəy oğlu və Savalı xan qızının hikayəsi

Biri variydi biri yoxiydi, allahdan başqa heç kəs yoxiydi:


Savada yaşayan xanlardan birisinin tək bir qızı variydi. O qız qərar qoymuşdu hərkəs onun dediyi suala münasib cavab versə ona ərə getsin.
Çoxları gəlib o qızı istəmişdilər ərə alsınlar, onun dediyi sözü anlamayıb münasib cavab verəmədikləri üçün böyük xəsarət verib getmişdilər.
Bu qızın tərifini Urmulu bəy oğlanlarından biri eşidir. Qəsd edir gedib o qızı alsın. Kasib paltarı geyib karvana qoşulub Savaya gəlir, orda bir tükanda şagird qalır.
Birgün xan qızını hamama gedəndə görüb şeirilə bu sözləri deyir:
Oğlan:
Sallaniban gözəl gedir hamama
salıb qara tellərini hər yana
Qoynunda bəsləyib bir cüt şamama
Telli xanın! Qonağıvam bu gecə
Ağ məməli! Qonağıvam bu gecə
Qız:
Get get oğlan! Var məmənin yiyəsi
Buruyub kövşəni atı dəvəsi
Qatara düzülüb nəri madəsi
Get get oğlan burda qonaq olunmaz
Get get oğlan burda mehman qalınmaz!
Oğlan:
Qatar dəvələri qoşdum karvana
Qırılıb nalları, batıb al qalan
Gec vaxt olub, çatmaram karvana
Telli gözəl! Qonağıvam bu gecə
Ağ məməli! Qonağıvam bu gecə!!
Qız:
Bir quş olub havalarda uçaram
Caynağımla hər düyünü açaram
Na məhrəmsən oğlan, səndən qaçaram
Get get oğlan! Burda qonağ olunmaz
Get get oğlan! Burda mehman qalınmaz
Oğlan:
Sən istəyən aşiq gəlib Urmu’dan
Almas kipriklərində olub bağrı qan
Adım Məhəmməd Rəsul, aşığam inan!
Telli xanım! Qonağıvam bu gecə
Ağ məməli! Qonağıvam bu gecə

Qız son sözləri eşidəndən sonra soruşur:
Mən aşiq, budaq atar
Bu dağı o dağ atar
Torpaqsız yerdə bitib
Yarpaqsız budaq atar
Oğlan forən cavab verər:
Mən aşiq qırmızıdır
Köynəyi qırmızıdır
Ocurki sən dedin,
O maral boynuzudur!
Qız şeirler deyər:
Bir yanım dəniz, bir yanım bostan
Gəl evimizə! Məmələrimdən aslan
Tez gəl oğlan! Gecə ol mənə mehman
Səndən sonra mənə qonaq yaranmaz
Səndən sonra kimsə məni alanmaz!
Sonra tikrar edər:
Mən razıyam, gəl atamdan icazə al.
Oğlan atasından icazə alır, yeddi gün yeddi gecə toy edib Urmulu bəy oğlu Savalı xan qızını Urmuya aparır.
Yedilər, İçdilər, Muradlarına yetişdilər. Sizdə yeyib için muradınıza çatın!


بير ساوالي گوروهبانين يازديغي “اورمييه لي به ي اوغلو، ساوالي خان قيزي” حيكايه سي  - مئهران باهارلی “سؤزوموز” وبلاگی
بيري وار ايدي بيري يوخ ايدي، آللاه دان باشقا هئچ كس يوخ ايدي:
ساوادا ياشايان خانلاردان بيريسينين تك بير قيزي وار ايدي. او قيز قرار قويموشدو هر كس اونون دئدييي سوآلا موناسيب جاواب وئرسه اونا اره گئتسين. چوخلاري گليب او قيزي ايسته ميشديله ر اره آلسينلار، اونون دئدييي سؤزو آنلاماييب موناسيب جاواب وئرمه ديكله ري اوچون بؤيوك خساره ت وئريب گئتميشديله ر. بو قيزين تعريفيني اورمو به يي اوغلانلاريندان بيري ائشيدير. قصد ائدير گئديب او قيزي آلسين. كاسيب پالتاري گئييب كاروانا قوشولوب ساواي`ا گلير. اورادا بير توكاندا شاگيرد قالير.
بير گون خان قيزيني حاماما گئده نده گؤروب شئعر ايله بو سؤزله ري دئيير:
اوغلان:
ساللانيبان گؤزه ل گئدير حاماما
ساليب قارا تئلله ريني هر يانا
قوينوندا بسله ييب بير جوت شاماما
تئللي خانيم! قوناغيوام بو گئجه !
آغ ممه لي! قوناغيوام بو گئجه!
قيز:
گئت گئت اوغلان! وار ممه نين اييه سي!
بورويوب كؤوشه ني آتي، ده وه سي
قاتارا دوزولوب نري، ماده سي
گئت گئت اوغلان! بوردا قوناق اولونماز!
گئت گئت اوغلان! بوردا مئهمان قالينماز!
اوغلان:
قاتار ده وه له ري قوشدوم كاروانا
قيريليب ناللاري، باتيب آل قانا
گئج واخت اولوب، چاتمارام من كاروانا
تئللي گؤزه ل! قوناغيوام بو گئجه!
آغ ممه لي! قوناغيوام بو گئجه!
قيز:
بير قوش اولوب هاوالاردا اوچارام
جايناغيملا هر دويونو آچارام
نامحره مسه ن اوغلان، سنده ن قاچارام
گئت گئت اوغلان! بوردا قوناق اولونماز!
گئت گئت اوغلان! بوردا مئهمان قالينماز!
اوغلان:
سن ايسته يه ن عاشيق گليب اورمو`دان
آلماس كيپريكله رينده ن اولوب باغري قان
آديم محه ممه د رسول، عاشيغام، اينان!
تئللي خانيم! قوناغيوام بو گئجه!
آغ ممه لي! قوناغيوام بو گئجه!
قيز سون سؤزله ري ائشيده نده ن سونرا سوروشور:
من عاشيق، بوداق آتار
بو داغي او داغ آتار
تورپاقسيز يئرده بيتيب
يارپاقسيز بوداق آتار
اوغلان فوره ن جاواب وئرير:
من عاشيق، قيرميزيدير
كؤينه ييم قيرميزيدير
او جور كي سن دئدين
او، مارال بوينوزودور
قيز شئعر ايله دئيير:
بير يانيم دنيزدير، بير يانيم بوستان
گل ائويميزه! ممه له ريمده ن آسلان!
تئز گل اوغلان! گئجه اول منه مئهمان!
سنده ن سونرا منه قوناق يارانماز
سنده ن سونرا كيمسه مني آلانماز
سونرا تكرار ائدير:
من راضييام، گل آتامدان ايجازه آل.
اوغلان آتاسيندان ايجازه آلير، يئددي گون يئددي گئجه توي ائديب اورمولو به ي اوغلو ساوالي خان قيزيني اورمو`يا آپارير.
يئديله ر ايچديله ر، مورادلارينا يئتيشديله ر. سيز ده يئييب ايچيب مورادينيزا چاتين!
گرچه يه هو

No comments:

Post a Comment