تلاش آتاتورک برای حفظ قاجار

میللی شورا- براساس سندی که توسط یکی از محققین آذربایجان جنوبی به سایت میللی شورا ارسال شده است اثبات می گردد که غازی مصطفی کمال پاشا (آتاتورک)، رهبر فقید تورکیه، با گسیل وزیر امور خارجه این کشور به پاریس، رسما به احمد شاه قاجار اطلاع داده است که دولت آنکارا جهت بقای حکومت تورکان قاجار بر ممالک محروسه ایران، اماده هر گونه همکاری با پادشاه فقید قاجار است. مطابق این سند حتی وزیر امور خارجه وقت تورکیه، از قول آتاتورک، به زبان تورکی، به احمد شاه پیشنهاد می کند که جهت دفع فتنه پهلوی، به سرعت راهی آنکار ده و در معیت قشون تورک وارد طهران شود.

این سند در سال 1942 از قوا سفیر کبیر ایران در آنکارا پس از ملاقات و گفتگوی دوستانه با توفیق رشدی بیگ وزیر سابق امور خارجه تورکیه تنظیم و جهت اطلاع دولت وقت تهران به دربار پهلوی دوم فرستاده شده است. با توجه به اینکه سفیر کبیر وقت ایران در آنکارا از جانب رژیم آریا گرای تهران به این سمت منصوب شده لذا به نظر می رسد که وی کوشیده تا با تحریف نوع پاسخ احمد شاه به این پیشنهاد، مانع از  تلقی خواننده از  وجود الفت و انسیت میان دو ملت تورک ایران و تورکیه گردد.

این سند همراه با متن فارسی آن ( که به الفبای لاتین تقریر شده است) تقدیم خوانندگان گرامی می شود تا مورد استفاده محققین و فعالین حرکت ملی قرار گیرد.

Matne sanad be farsi

Tofigh Roshdi beyk vazir omour kharedjeh torkiyeh keh modat ha dar zamane Ataturk in semat ra dasht ba man dar Geneve az dar dousti dar amad va adame khoun garm va khoubi boud.

chandin sal dar Geneve ba ham dar djameeh melal ham kari dashtim (1932), pas az ankeh man beh semate sefarate kobraye iran dar Ankara moayan shodam chandin (1942) sal az in ashenaii ya dousti gozashteh boud. Dar anvaght kari nadasht va Ataturk ham naboud, rouzi be sefarat amad va

dar beyne sohbat goftegou az zamane vezarate omour kharedjeh ou va monasebate ou ba Ahmad Shah va peyghame Ataturk beh Shah Iran dar miyan amad.

Man harfe ou ra bi kam va kasr naghl mikonam - nambordeh goft Ataturk nazar beh inkeh selseleh Ghadjariyeh az nejade Tork boudand kheyli mayel boud keh Ahmad Shah karash kharab nashavad va dar saltanat mostaghar bashand. Anvaght Ahmad Shah dar farangestan boud, beh ou peygham dadam keh beravam va ba Ahmad Shah molaghat konam va az ou bekhaham keh zoudtar ta

kar kharab nashodeh beh Iran moradjeaat konad - man Paris raftam va beh Ahmad Shah keh anvaght dar Nice boud telegeraph kardam keh az tarafe Ataturk peygham fori daram. Ahmad javab dad keh man chand rouz digar beh Lausanne miravam va montazer hastam keh dar andja shoma ra molaghat konam.

Man dar rouze moayan be Lausanne raftam va dar Lausanne Palace keh  Ahmad Shah dar andja manzel dasht raftam va mara dar rouze moayad paziroft, aghayan Arfae-ol-dolleh, va Amou Khan vazir mokhtar Iran dar Paris hozour dashtand, va mozakerat ma shorou shod - tamame mozakerat beh zabane torki boud tchon har seh nafar mesle yek nafar Tork, torki sohbat mikardand - goftam Ataturk beh shoma salam miresanand va kheyli arezu darad keh hartcheh zudtar Aalahazrat beh Iran moradjeaat farmayand chon tassavor mikonad eghamate fogholadeh aalahazrat dar farangestan va ouzaii keh emrouz dar andja pish amadeh momken ast baese zahmate ziyad beshavad.

Ahmad shah javab dad khodam khiyal daram beh hamin zoudi moradjeaat konam- goftam Ataturk mayel ast Alahazrat az rahe Ankara beh Iran moradjeaat farmayand - goft besiyar khoub. Dar in moghee keh sohbat beh indja resideh boud ezafeh kardam Ataturk hazer ast yek corps d'armée (Corps d'armée ) ghoshoun hamrah aalahazrat bekonad keh dar rekabe Aalahazrat beh Tehran biyayand va mokhalefine saltanat ra az kar dour bekonand va pas az ankeh vazee beh haale aadi bargasht anvaght aalahazrat ghoshouni ra keh dar rekaab amadehand morekhas farmayand.

Didam chehreh Ahmad Shah taghyir kard, goft man torki shoma ra nemi-fahmam, dar souratikeh ta beh hal tamam sohbat ma ba torki beh khoubi pish miraft majbour shodam matlabe bala ra foran beh Faranseh tekrar konam - Ahmad Shah moteghayyer shod, goft "beh Ataturk beguid hitchvaght padeshah Iran ba ghoshoune adjnabi beh keshvare khodash nakhahad raft."

Foran goftegu ra khatemeh dadam va az otagh biroun raft. Roshdi inja ezafeh kard pas az in djavabe radde sakhte Ahmad Shah boud keh Ataturk eelamiyeh mashhoure khod ra bar lah Reza Khan dad."